Poprzednia strona
Spis treści
Następna strona| Poprzednia strona |
Spis treści |
Następna strona |
Siatkówka wykazuje zdolność przystosowywania się do różnego oświetlenia. Głównym przejawem adaptacji jest samoczynna zmiana wrażliwości siatkówki na zmiany natężenia światła.
Adaptacja do silnego światła trwa krótko (2 - 3 minuty). W zaadaptowanej do silnego światła siatkówce przeważająca część fotoreceptorów ma rozłożony barwnik i nie wysyła impulsów nerwowych. Ponieważ resynteza barwnika wymaga więcej czasu niż jego rozkład, większość receptorów jest niepobudliwa.
Czynność oka przystosowanego do światła nazywa się widzeniem fotopowym.
Nagła zmiana warunków oświetlenia w czasie przejścia z ciemności do jasnego światła wywołuje w pewnym momencie zjawisko olśnienia. Jest to odruch obronny przed nadmiernie silnym światłem, przejawia się zwężeniem źrenicy, zaciśnięciem szpary powiekowej, odczuciem rozlanego światła i upośledzeniem widzenia.
W czasie adaptacji do ciemności dochodzi do resyntezy barwnika we wszystkich fotoreceptorach, tak że minimalne natężenie promieni jest odbierane przez maksymalną liczbę fotoreceptorów. Adaptacja do ciemności trwa ponad godzinę i w tym czasie pobudliwość siatkówki może wzrosnąć do 100 tysięcy razy w porównaniu z siatkówką zaadoptowaną do silnego światła.
W ciemności pręciki są najbardziej czułe na fale z niebieskiego zakresu widma.
Czynność oka zaadoptowanego do ciemności nazywa się widzeniem skotopowym.
Przy pośrednich natężeniach oświetlenia czynne są zarówno czopki, jak i pręciki - jest to widzenie mezotopowe.
Niedobór witaminy A w organizmie powoduje pogorszenie procesu adaptacji oka do ciemności - jest to tzw. "kurza ślepota".
Badania możliwości przystosowywania się wzroku do ciemności i światła przeprowadza się przy użyciu fotometrów i adaptometrów. Badanie polega na oznaczaniu najsłabszego bodźca świetlnego zdolnego wywołać wrażenie światła w oku całkowicie zaadoptowanym. Wynikiem badania jest wykres nazywany adaptogramem.
| Poprzednia strona |
Spis treści |
Następna strona |